Ο ναός στην Ελληνική Αρχαιότητα ήταν η κατοικία του θεού, το κτήριο
που στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα μιας ή περισσότερων θεοτήτων, και όχι ο
χώρος συνάθροισης των πιστών, όπως στο χριστιανικό κόσμο. Αυτό
φανερώνει και το ουσιαστικό «ναός», που προέρχεται από το ρήμα «ναίω»
(=κατοικώ). Το λατρευτικό άγαλμα τοποθετούνταν στο βάθος του ναού, πάνω
στον κατά μήκος άξονα του κτηρίου. Οι θρησκευόμενοι συγκεντρώνονταν στον
περιβάλλοντα χώρο έξω από το κτήριο του ναού, όπου βρισκόταν και ο
βωμός για την προσφορά θυσιών και την άσκηση της λατρείας.
Η βασική αυτή λειτουργική ιδιομορφία του Ελληνικού ναού είναι
σημαντική για την κατανόηση της αρχιτεκτονικής του, καθώς υπάρχουν
μαρτυρίες ότι οι ναοί σχεδιάζονταν με βάση και το άγαλμα που επρόκειτο
να στεγάσουν. Σε αυτή τη λειτουργικότητα οφείλονται τα κύρια
χαρακτηριστικά του ελληνικού ναού, που μπορούν να συνοψιστούν στα
παρακάτω με γνώμονα τα μνημεία του 6ου-4ου αι. π.Χ.: μνημειακότητα και
ταυτόχρονα γενική στενότητα του εσωτερικού χώρου.
